Randevu Alımı
info@macitbitargil.com
Bizi Sosyal Medyadan Takip Edebilirsiniz
Menu
Randevu Alımı
info@macitbitargil.com
Boynun her iki yanında birer adet bulunan ana karotis arterler “şah damarı” olarak da bilinir. Ana karotis arterler, iç ve dış karotis arterler olarak adlandırılan iki ana daldan ve bu dallara ait çeşitli dallanmalardan meydana gelir.
Ana dallanmalardan biri olan iç karotis arterler, oksijen açısından zengin kanın beyne ulaştırılmasını sağlayan 4 ana damarın ikisidir. Dış karotis arterlerin görevi ise yüz, saçlı deri ve boyun bölgesini beslemektir. Vücutta farklı fonksiyonlara sahip olan karotis arterlerde ortaya çıkan tıkanma sonucu karotis arter hastalıkları meydana gelir.
Aort arkından başlayarak boyundan başa doğru ilerleyen karotis arterlerdeki nabız boynun iki yanına eller koyulduğunda hissedilebilir. Karotis arterler kalpten gelen ve oksijen açısından zengin olan kanın baş ve beyin bölgesine iletilmesini sağlamaları nedeniyle hem baş hem boyun dolaşım sisteminde son derece önemli bir yere sahiptirler.
Vücutta son derece önemli temel işlevlerle birlikte anılan karotis arterlerin iç kısmında yağ içeriği yüksek olan ve plak olarak adlandırılan yapılanmaların gelişmesi sonucu ortaya çıkan iç duvar daralması karotis arter hastalığı olarak adlandırılır.
Karotis arter hastalığı diğer bir deyişle karotis darlığı, darlığın meydana geldiği bölgelerde kan pıhtısı oluşturarak ciddi ve hayati sonuçlar oluşmasına neden olabilir. Karotis darlığı oluşan bölgelerde meydana gelen kan pıhtısı bölgede tıkanmaya neden olabilmesinin yanı sıra kopması halinde beyin içinde yer alan daha küçük bir arteri tıkayarak felce neden olabilir.
Normal ve sağlıklı karotis arterlerin iç duvarları esnek ve pürüzsüzdür. Çeşitli nedenlere bağlı olarak karotis arter damar duvarlarında hasar oluşması ve karotis arter hastalığı meydana gelmesi riski bulunur. Karotis arter hastalıklarının gelişmesine neden olan
etkenler şu şekilde sıralanabilir:
Bunların yanı sıra bazı durumlarda fibromasküler displazi ve karotis anevrizması da karotis arter hastalığına neden olabilir.
Karotis arter hastalıkları genellikle arterde ciddi bir daralma ya da pıhtı oluşumu gerçekleşerek akut bir arter tıkanmasına neden olana dek belirgin nitelikte semptomlara neden olmaz. Bu bakımdan karotis arterlerde ortaya çıkan plak oluşumları yetişkinliğin erken evrelerinde oluşmaya başlayabilse de belirtilerin ortaya çıkması uzun zaman alabilmektedir. Belirtilerin iskemik atak ya da inme durumlarıyla ortaya çıkması mümkündür.
İnmeye benzeyen ancak kısa süreli olan geçici iskemik atak durumunda beyindeki kan akışı geçici olarak kesilir. Birkaç dakika kadar süren bu duruma ilişkin belirtiler ortalama 1 saat içinde kaybolur ve kişi normale döner. Geçici iskemik ataklar inme ve kalıcı beyin hasarlarının meydana gelebileceğine dair bir uyarı olarak da değerlendirilebilir.
Geçici iskemik atak ya da inme belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
İnme belirtileri, geçici iskemik atak belirtileriyle aynı şekilde gelişmesine karşın farklı ve çok daha ciddi sonuçlara neden olabilir. İnmeye bağlı kalıcı beyin hasarları oluşması riski vardır. Felç, görme ve konuşma sorunları gibi uzun vadeli sorunlar ortaya gelebileceği gibi ölüm de gerçekleşebilir.
Karotis arter hastalığına bağlı olarak oluşan inme ve felç durumlarında erken tedavi en önemli noktadır.
Karotis arter hastalıklarının tanısı için ilk adım hastanın tıbbi öyküsünün değerlendirilmesi, kişide daha önceye ait bir geçici iskemik atak ya da inme semptomu olup olmadığının araştırılmasıdır.
Daha sonra kişi ayrıntılı bir fizik ve nörolojik muayeneden geçirilir. Karotis ultrasonografisi, manyetik rezonans anjiyografi, karotis anjiyografi ve bilgisayarlı tomografi anjiyografi testleri uygulanabilir.
Kişinin yaşamında temel beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, ideal kilonun korunması, fiziksel aktivitenin artırılması, kolesterol seviyesinin uygun sınırlarda tutulması ve yüksek kan basıncı gelişimi karotis arter hastalıklarını önleyebileceği gibi ilerlemesini de engelleyebilir.
Nöroloji uzmanları ilaç tedavisi düzenleyebilirler. Ayrıca diyabet, kalp hastalığı, hipertansiyon ve obezite gibi karotis arter hastalığı için temel risk faktörü oluşturan hastalıkların kontrol altına alınabilmesi için ilgili branşların hekimlerinden konsültasyon talep edilmesi gerekli olabilir. Bunun yanı sıra kan sulandırıcı ve pıhtılaşma önleyici ilaçlar da kullanılabilir.
Karotis arter hastalıkları tedavisinde en sık uygulanan cerrahi yöntem karotis endarterektomisidir. İlgili cerrahi prosedür kapsamında damar çeperinde tıkanmayan yol açan plağın, damar duvarından çıkarılması sağlanır. Açılan damarda, herhangi bir yama kullanılarak ya da kullanılmadan kapatma işlemi yapılabilir.
Damar sertliği olarak da bilinen ateroskleroza bağlı olarak şah damarının ciddi derecede daralması halinde beyne giden kan miktarının azalmasına bağlı olarak felç geçirme riskinde de artış söz konusu olur. Beyne giden temiz kanın kesintiye uğraması sonucu felç ya da inme meydana gelebilir. Beynin ilgili bölgesine 3 ila 6 saatten daha uzun süre kan ulaşmaması halinde kalıcı hasar gelişmesi riski bulunur.
Felç ya da inme şah damarı hastalığı dışında farklı nedenlere bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Şah damarında ileri derecede darlık ya da ani bir şekilde gelişen tıkanıklık beyin fonksiyonlarının zarar gömesine, geçici ya da kalıcı felç riskinin artmasına yol açabilir. Şah damarı hastalığının en önemli nedenlerinin başında damar sertliği geldiğinden kalp ve damar hastalıklarıyla birlikte görülme riski son derece yüksektir.
Şah Damarı İstanbul’da tedavi verilmektedir.
Karotis endarterektomi sonrası erken dönemde hasta kendini yorgun hissedebilir. İlk 2 hafta boyunda ağrı hissedilmesi de normal bir durumdur. Ses kısıklığı yaşanması da söz konusu olabilir.
Tedaviyi izleyen birkaç hafta boyunca yoğun egzersiz ve ağır kaldırma gibi zorlanmaya neden olabilecek aktivitelerden kaçınılmalıdır. İyileşme döneminde sigara içilmemesi ve yaşam tarzı alışkanlıklarının gözden geçirilmesi çok önemlidir. Diğer yandan doktor tavsiyelerine uymaya, rutin doktor kontrollerini aksatmamaya, kolesterol ve tansiyonu kontrol altında tutmaya özen gösterilmelidir.
İnsan vücudundaki en hassas organ beyindir ve beyin sadece 3 dakika oksijensizliğe dayanabilir. Karotis arter olarak da bilinen şah damarı, beyni besleyen ana damardır. Boynun iki yanından geçen şah damarı, beynin kanlanmasından sorumludur. Karotis arter diğer bir deyişle şah damarı hastalıkları, beynin beslenmesinde geçici ya da kalıcı bozulmalara, buna bağlı olarak beyinde geçici ya da kalıcı hasarlar oluşmasına yol açabilir.
Boyun bölgesinde bulunan karotis arterler, beyne oksijen ve besin taşıyan kanı sağlar. Genellikle karotis arterlerinde meydana gelen daralma ya da tıkanıklıklar ise karotis arter hastalığı olarak adlandırılır.
Karotis arter hastalığı genellikle ateroskleroz olarak adlandırılan bir duruma bağlı olarak gelişir. Ateroskleroz, arterlerin iç kısmında yağ içeriği yüksek ve plak olarak adlandırılan yapılanmaların gelişmesi sonucu iç duvarın daralması durumudur.
Karotis arter hastalığı, aynı zamanda karotis darlığı olarak da bilinmekte olup darlığın oluştuğu bölgede kan pıhtısı oluşmasına, ciddi ve hayati riskler doğmasına neden olabilir. Karotis darlığı oluşan bölgelerde meydana gelen kan pıhtısı, bölgede tıkanmaya yol açabilir. Bunun yanı sıra koparak beyindeki daha küçük başka bir arteri tıkayabilir ve felce sebebiyet verebilir.
Şah damar darlığı veya tıkanıklığı için riski artıran faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:
İleri yaş
Sigara kullanımı
Hipertansiyon
Diyabet
Hiperkolesterolemi
Ailede kalp ve damar hastalığı öyküsü bulunması
Karotis arter hastalıkları çoğu zaman arterde ciddi bir daralma ya da pıhtı oluşumu ortaya çıkıp akut bir arter tıkanması yaşanana dek belirgin nitelikte semptomlara neden olmaz. Karotis arterlerdeki plak oluşumları yetişkinliğin erken evrelerinde oluşmaya başlayabilse de, belirtilerin ortaya çıkması uzun sürebilir. Belirtiler ise geçici iskemik atak ya da inme durumlarıyla görülebilir.
Geçici iskemik atak inmeye benzeyen ancak kısa süreli bir durumdur. Geçici iskemik atakta beyindeki kan akışı geçici olarak kesilir. Birkaç dakika kadar süren bu durumun neden olduğu belirtiler genellikle birkaç saat içinde kaybolur ve kişi normale döner. Diğer yandan geçici iskemik atakların, inme ve kalıcı beyin hasarının ortaya çıkabileceğine ilişkin bir uyarı olarak kabul edilmesi gerekir.
Geçici iskemik atak ya da inme belirtileri arasında; bir nedeni bulunmaksızın aniden gelişen baş ağrısı, konuşma zorluğu, görme bozukluğu, baş dönmesi ve dengenin sağlanamaması, algılama ve anlama zorluğu, yüz, kol ve bacaklarda tek taraflı olarak ortaya çıkan uyuşukluk ya da ani güçsüzlük hâli sıralanabilir.
İnme belirtileri, geçici iskemik atak belirtileriyle aynı şekilde gelişse de, sonuçları farklı ve çok daha ciddi olabilir. İnme sonucu kalıcı beyin hasarı gelişmesi riski vardır. Felç, görme ve konuşma sorunları şeklinde uzun vadeli sakatlıklar hatta ölüm gerçekleşebilir.
Karotis arter hastalığı nedeniyle ortaya çıkan inme ve felç durumlarında, erken tedavi çok önemlidir. Yukarıdaki belirtilerin ortaya çıkması durumunda, tıkanmış arter 4 saat içinde açılır ve tedavi uygulanırsa tam olarak iyileşme söz konusu olabilir.
Özetle, karotis arter ya da şah damarı hastalığının daha kolay bir şekilde tedavi edilmesi ve tedaviden optimum fayda sağlanabilmesi için yukarıda yer verdiğimiz belirtileri ve yakınmaları yaşayan hastalar zaman kaybetmeksizin doktora başvurmalıdır. Şah damarında ileri derece darlık bulunan hastalar, kendilerine cerrahi prosedür uygulanması önerilmesine karşın ameliyat olmayı kabul etmez ve ameliyatı ertelerse felç geçirme riski ile karşı karşıya kalacaktır.
Boynun her iki yanında birer adet olan ana karotis arter yani şah damarı iç ve dış karotis arterler olara adlandırılır. Karotis darlığı darlığın meydana geldiği bölgelerde kan pıhtısı oluşturur, ciddi ve hayati sonuçlar oluşmasına yol açabilir. Karotis darlığı oluşan bölgelerde ortaya çıkan kan pıhtısı bölgede tıkanmaya neden olabildiği gibi kopması halinde beyin içinde yer almakta olan daha küçük bir arteri tıkayabilir ve felce neden olabilir.
Karotis arterler kalpten gelen ve oksijen açısından zengin olan kanın baş ve beyin bölgesine iletilmesini sağlar. Vücutta son derece önemli temel işlevlerle birlikte anılan karotis arterlerin iç kısmında yağ içeriği yüksek olan ve plak olarak adlandırılan yapılanmaların gelişmesi sonucu ortaya çıkan iç duvar daralması karotis arter hastalığı olarak adlandırılan bir durumdur. Normal ve sağlıklı karotis arterlerin iç duvarları esnek ve pürüzsüz olmakla birlikte çeşitli nedenlere bağlı olarak karotis arter damar duvarlarında hasar oluşabilir ve karotis arter hastalığı meydana gelmesi söz konusu olabilir.
Karotis arterler, beynin ön kısmına oksijen bakımından zengin kan götüren atardamarlar olma özelliğine sahiptir. Beynin ön bölümünde konuşma, düşünme, kişilik özellikleri, duyusal ve motor işlevlerin kontrol edildiği alanlar vardır. Boynun her iki tarafındaki karotis arterlerde, çene çizgisi açısının hemen altında nabız hissedilmesi mümkündür. Tıp literatüründe karotis arter hastalığı olarak adlandırılan şah damarı tıkanıklığı, genellikle plak denilen yağlı maddelerin ve kolesterol artıklarının damar duvarında birikmesine bağlı olarak oluşur. Şah damarı tıkanıklığı, inme riskinde artış gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir.
Karotis arter hastalığının tanısında en sık kullanılan testlerden biri karotis ultrasondur. Karotis ultrason ile söz konusu darlığın yapısı ve ciddiyeti hakkında bilgi edinmek mümkündür. Karotis ultrasonun yetersiz kalması ya da ciddi darlık saptanması durumunda müdahale öncesinde karotis anjiografisi yapılabilir. Karotis arter hastalığı tedavisi yaşam tarzı alışkanlıkları değişikliği, ilaç ve tıbbi prosedürleri içerebilir. Yaşam tarzı değişikliklerinin amacı hastalığın önlenmesi ya da daha kötüye gitmesinin önlenmesidir. Bazı hastalarda kontrolün sağlanması ve sürdürülmesi için ilaç tedavisine gerek duyulabilir. Ciddi sorunlarda cerrahi tedavi ya da anjiyoplasti devreye girebilir.
Şah damarı karotis boynun sağ ve sol taraflarında birer adet bulunan ve beyne yüksek oksijen içeriğine sahip temiz kan taşıyan atardamarlar olma özelliğine sahiptir. Doğumdan sonra şah damarlarının iç çeperleri, vücuttaki diğer atardamarlar gibi pürüzsüz olsa da zaman içinde iç çeperlerde kolesterol, yağ ve kalsiyum birikir. Atereskleroz olarak adlandırılan bu sürece bağlı oluşan plaklar atardamarları yavaş yavaş daraltır. Beyne oksijenden zengin temiz kan taşıyan şah damarlarında ciddi ölçüde daralma ortaya çıkar.
Şahdamar darlığı genellikle ileri yaş hastalığı olarak bilinir. 50 yaşın üzerindeki kişilerde görülme riski daha yüksektir. Şahdamar darlığı damar sertliğine bağlı olarak gelişen bir sağlık sorunu olduğu için; ileri yaş, hipertansiyon, şeker hastalığı ve sigara kullanımı gibi nedenlerle damar sertliği yaşama riski yüksek olan kişilerde daha sık görülür. Damar sertliğine ya da kireçlenmesine bağlı olarak oluşan şahdamar daralması hafif düzeyde olduğunda genellikle sorun yaratmasa da, daralmanın çap olarak %50’yi geçmesi hâlinde beyne pıhtı atması riski yükselir.
Genellikle tek gözde kısa süreli kararma oluşur. Bu durum, daha büyük sorunlar ortaya çıkmadan önce önemli bir sinyal olarak değerlendirilir. Yüzde ya da kollarda uyuşma veya güç kaybı, ayrıca kollarda ve bacaklarda güç kaybı, uyuşma ve karıncalanma yaşanabilir. Kol ve bacaklarda felç gelişebilir. Konuşma ya da konuşulanı anlamada bozukluk oluşabilir. Çoğu hastada boyun damarı darlığı inme sonrasında fark ve tedavi edilir. Bu sorunu felç ya da benzeri büyük bir sorun oluşmadan teşhis ve tedavi etmek önemlidir.
Karotis damarında daralma %50’den fazlaysa ve şikayete neden oluyorsa ya da olduysa damarın açılması gerekliliği doğabilir. Tedavi için ameliyatla darlık düzeltilebilir ya da anjiyografiyle stent yerleştirilebilir. Bazı durumlarda ise yalnızca ilaç tedavisi uygulanması yeterli olur.
Şahdamarı darlığının tedavisinde uygulanan ameliyat ve stant yerleştirme prosedürleri birbirine benzer olup her ikisinin de kendine göre avantajları ve dezavantajları vardır. Bu aşamada önemli olan her hasta özelinde en uygun kararın verilmesidir.
Şah damarına stent takılması genellikle hastanın endarterektomi ameliyatını kaldıramayacağı durumlarda kullanılır. Anjiyoplasti ve stent takılmasının amacı, daralmış olan damarın içeriden genişletilmesi, bu sayede damardan kan akışının normal hâline döndürülmesidir. Lokal anestezi altında uygulanan işlemde kateder, kasıktaki atardamardan şah damarına iletilir. Dar olan bölümde balon şişirilip damar genişletilir. Üzerinde stent olan bir kateter bu bölüme getirilir. Stentin damar içine döşenmesiyle prosedür tamamlanır. Damar dokusu zamanla stentin iç yüzünü kaplar.
| Günler | Saatler |
|---|---|
|
Pazartesi |
09:00 - 16:00 |
|
Salı |
09:00 - 16:00 |
|
Çarşamba |
09:00 - 16:00 |
|
Perşembe |
09:00 - 16:00 |
|
Cuma |
09:00 - 16:00 |
|
Cumartesi |
Kapalı |
|
Pazar |
Kapalı |
Şah Damarı sağlığıyla alakalı tüm merak ettiklerinizi doktorumuza sorabilirsiniz.
Annem şeker hastası ve sol bacağındaki damar tıkanmıştı.Özel bi hastaneden kalp ve damar bölümüne acil götürün dediler.Aksi takdirde kangren olma riski vardı.Şansımıza Macit Bey i bulduk.Çok ilgilendi annemle ve ameliyatını kendisi gerçekleştirdi başarılı bir şekilde.Şimdi yogun bakımda kontrol altı nda tutuyor ve her an ilgileniyo annemle.Özel bi hastanede bu kadar ilgi göremezdik sanırım.Şişli Etfal de yogun bakım çalışanlarıda çok ilgili sağolsunlar.Macit Hoca ya sonsuz teşekkürler ve başarılar diliyorum.
doç dr. macit bitargil geçtiğimiz ay bizim hayatımızı kurtardı.
araştırdıkça öğreniyoruz ki kendisi kariyer olarak okuduğu okullardan yaptığı işlere, hep zamanının ilerisinde kalmış birisi, gerçek bir hekim, gerçek bir cerrah, gerçek bir insan, başarıdan başarıya koşmuş hayatı boyunca,
hem annemin hem babamın son zamanlarını yönetmeye çalışmak üzere geçirdiğimiz 10 hastane senesi tecrübesine dayanarak söyleyebilirim ki biz böyle bir hasta yaklaşımı görmedik.