Randevu Alımı
info@macitbitargil.com
Bizi Sosyal Medyadan Takip Edebilirsiniz
Menu
Randevu Alımı
info@macitbitargil.com
Arter olarak da bilinen atar damarlar en basit şekliyle kalpten pompalanan kanı taşıyan boru sistemi olarak ifade edilebilir. Organlar ve dokular arterlerin taşıdığı kandan aldıkları oksijenle beslenirler. Kalp dışındaki beyin, akciğer, kollar, kaslar, bacaklar, deri ve karın içindeki tüm organlar ile dokulara giden atardamarlar periferik arter olarak adlandırılır.
Aort damarından çıkarak kafa, kol, bacak ve organlara temiz kan götüren atar damar dallarıyla bunlardan gelen kirli kanın kalbe götürülmesi için ana toplardamara bağlanan toplardamar dalları periferik damarlar olarak adlandırılır. Bu damarlarda çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan ve kan akışını kısıtlayan ya da engelleyen durumlar periferik damar hastalıkları kapsamında değerlendirilir.
Kafa, kol, bacak ve organlara kan taşıyan arterlerde aterosklerozdan kaynaklanan plak oluşumları periferik arter hastalıklarına neden olur. Yağ, kalsiyum, kolesterol, lifli doku ve kandaki diğer maddeler ateroskleroz olarak bilinen plakları oluşturur.
Tüm arterleri etkileme riski bulunan periferik arter hastalığı en sık bacaklara giden arterlerde ortaya çıkar. Plak oluşumlarına bağlı olarak daralan atardamardan kan geçişinin kısıtlanması etkilediği bölgelerde ağrılar oluşmasına yol açabilir.
Periferik arter hastalığının ortaya çıkmasına neden olan temel etken aterosklerozdur. İnflamasyon, romatizmal hastalıklar, çeşitli damar yaralanmaları ve bağışıklık sistemi hastalıkları gibi etkenler bu sürecin hızlanmasına neden olabilir.
Periferik arter hastalığının ilerleme süreci plağın oluştuğu yer, hastanın aile öyküsü, yaşam tarzı alışkanlıkları, hastanın diğer sistemik hastalıkları gibi pek çok farklı etkene göre kişi özelinde değişiklik gösterebilir. Bu kapsamda ateroskleroza neden olan risk faktörlerinin aynı zamanda periferik arter oluşumuna zemin hazırladığı da ifade edilebilir.
Periferik arter hastalığı başlangıç evresinde hastalarda herhangi bir semptom görülmesine neden olmaz. Arterin içerisindeki daralmanın artması buna bağlı olarak kan akışında kritik düzeyde bir azalma yaşanmaya başlaması halinde yeterli miktarda kan alamayan dokuların ölmesi söz konusu olur.
Bacak arterlerinde hastalık oluşması halinde kladikasyo denilen efora bağlı olarak oluşan bacak ağrıları ve kramplar ile sıklıkla karşılaşılır. Yürüme ya da merdiven çıkma türü aktivitelerin ardından bacaklarda ağırlık hissi ile baldırlarda ya da kalçalarda ağrılı kramplar oluşması bacak arterlerinde daralma olduğunun işareti olarak kabul edilir. Daralmanın derecesi belirtilerin şiddeti üzerinde doğrudan etkilidir.
Damarların yaygın hastalığı olması halinde iskemiye bağlı olarak bacaklarda soğukluk, morarma, üşüme, iyileşmeyen yaralar hatta uzuv kaybına neden olabilecek doku ölümleri yaşanabilir.
Periferik damar hastalığı için bilinen risk faktörleri damar sertliği yani ateroskleroz ile aynı olup şu şekilde sıralanabilir:
Periferik arter hastalığının görülme sıklığı aile geçmişinde bu hastalık öyküsü bulunan kişilerde daha fazladır. Bunun yanı sıra; periferik arter hastalığının sık görülmesine neden olan diğer etkenler şu şekildedir:
Bacak atardamarlarında ateroskleroza bağlı olarak yıllar içinde darlıklar ve tıkanıklıklar oluşur. Bunun sonucunda oksijen açısından zengin olan temiz kanın ayak parmaklarına ulaştırılması mümkün olmaz.
Bu durum başlangıç aşamasında önemli şikayetlere neden olmamakla birlikte darlığı derecesi arttıkça özellikle yürümeyle oluşan bacak ağrısı görülmeye başlar. Darlığın ilerlemesiyle birlikte hastanın yürüme mesafesi giderek azaldığı gibi ilerleyen dönemlerde istirahat ağrısı ve son olarak ayakta yara ve kangren gelişebilir. Son aşamada meydana gelen tablo “Kritik bacak iskemisi” olarak adlandırılır.
Bu nedenle periferik arter hastalığında belirtilerin görülmesiyle birlikte zaman kaybetmeksizin doktora başvurulması gerekir. Hastalığın tanısının konulmasıyla birlikte uygulacak tedavi hastalığın derecesine ve neden olduğu şikayetlere göre kişi özelinde belirlenir.
Bununla birlikte periferik arter hastalığı tanısının koyulmasıyla birlikte hastanın eğer sigara içiyorsa bırakması zorunludur. Aşırı alkol tüketiminin söz konusu olduğu durumlarda alkol tüketimi bırakılmalı ya da minimize edilmelidir. Beslenme düzeninde sağlıklı bir program kalıcı olarak benimsenmelidir. Hastaları düzenli olarak spor yapması ve kilo fazlası olan hastaların ideal kilosuna ulaşması da çok önemlidir.
Doktor muayenesi esnasında yapılan nabız kontrolleri ve sonrasında istenecek ultrason tetkiki, tomografik veya MR anjiyografi ya da klasik konvensiyonel anjiyografi gibi yöntemler ile kesin tanı konulur.
Bacak Damar Kalınlığı İstanbul’da hizmet vermektedir.
Periferik arter hastalığının tedavisi sürecinde uygulanması gereken ilk adım eğer hasta sigara kullanıyorsa bu alışkanlığın bırakılmasıdır. Sigaranın bırakılması ve dengeli bir diyet uygulanması kandaki kolesterol ve diğer yağ düzeylerinin düşürülmesi ve kan basıncının kontrol altında tutulması noktasında etkilidir. Bu kapsamda periferik arter hastalığının başlangıç aşamalarında genellikle hastanın yaşam tarzı alışkanlıklarında değişiklik yapılması ve medikal tedavi tercih edilir.
Ayrıca hastada diyabet hastalığı varsa kontrol altına alınmalı ve düzenli egzersiz yapılmalıdır. Egzersiz kasların oksijeni daha etkin bir şekilde kullanabilmesine yardımcı olduğu gibi kollateral dolaşımın gelişmesini de hızlandırır.
İlerlemiş periferik arter hastalığı vakalarında dokularda zarar oluşmaması için girişimsel ya da cerrahi prosedürlere başvurulması gerekir.
Periferik arter hastalığı sonrası dikkat edilmesi gerekenler uygulanan tedavi özelinde farklılaşabilmekle birlikte bu noktada belirleyici hasta özelinde doktor tavsiyelerine uyulmasıdır.
Tedaviyi izleyen ilk 24 saat yatak istirahati yapan hastalar olası bir komplikasyon gelişme riskine karşın kontrol altında tutulurlar. Bu süreçte aspirin ya da pıhtılaşmayı önleyici ilaçlar kullanmaları gerekebilir.
İyileşme sürecinde bol su tüketilmeli, birkaç gün süreyle ağır kaldırılmamalı ve sağlıklı bir iyileşme süreci yaşanması için doktor tavsiyelerine eksiksiz bir şekilde uyulmalıdır.
Periferik arter hastalığı, genellikle bacaklardaki arterlerde tıkanma ya da daralma nedeniyle kan akışının azalması ya da engellenmesi durumunu ifade eder. Vücudun diğer bölgelerindeki arterlerde de olabilen bu durum, en sık bacaklarda görülür. Periferik arter hastalığı genellikle ateroskleroz olarak adlandırılan bir duruma bağlı olarak gelişir.
Ateroz; arter duvarlarında kolesterol, yağ ve diğer maddelerin birikmesi sonucu plak oluşumuyla karakterizedir. Bu plaklar arter iç yüzeyini daraltabilir ya da tıkayabilir. Bu da dokulara yeterli oksijen ve besin sağlanmasını zorlaştırabilir.
Periferik damar tıkanıklığının ortaya çıkmasına neden olan en önemli etken aterosklerozdur. Romatizmal hastalıklar, inflamasyon, bağışıklık sistemi hastalıkları ve çeşitli damar yaralanmaları gibi etkenler bu sürecin hızlanmasına neden olabilir. Bununla birlikte sigara içmek, diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol, yaş, genetik etkenler ve obezite gibi faktörler periferik damar tıkanıklığı oluşması riskini artırabilir.
Periferik damar tıkanıklığı tedavisi genellikle yaşam tarzı değişiklikleri, ilaçlar, egzersiz programları ve bazen cerrahi müdahaleyi içerir. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonların önlenmesine yardımcı olabilir. Risk faktörlerini kontrol altında tutmak, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek ve rutin doktor kontrollerini aksatmamak, periferik damar tıkanıklığı riskini azaltabilir.
Bacak damar tıkanıklığı genellikle bacaklardaki büyük arterlerde görülür. Bacak damar tıkanıklığının en sık görüldüğü bölgeler aşağıda sıralanmıştır:
Femoral Arterler: Bacaklardaki en büyük arterlerden biri olan femoral arterler, bacak damar tıkanıklığı için sıkça etkilenebilen bölgelerdir.
Popliteal Arter: Bacakların arka kısmında dizin hemen altında bulunan popliteal arter, tıkanıklığa açık bir başka bölgedir.
İliak Arterler: Leğen kemiği bölgesinde yer alan iliak arterler, bacaklara kan taşıyan büyük arterlerdir. Bu arterlerdeki tıkanıklıklar da bacak damar tıkanıklığına neden olabilir.
Tibial Arterler: Bacakların alt kısmına kan taşıyan tibial arterlerin tıkanıklığı da bacaklarda dolaşım sorunlarına yol açabilir.
Bacak damar tıkanıklığı, kan akışının bacaklara sağlıklı bir şekilde ulaşmasını önler ve çeşitli sağlık sorunları oluşmasına neden olabilir. Bacak damar tıkanıklığı olan hastalarda yürüme sırasında ağrı, kramp ya da zorlanma hissi ortaya çıkabilir. Bu durumun nedeni; bacaklardaki kaslara yeterli oksijen ve besin taşınmasının kısıtlanmasıdır. Bacakta yeterli kan akışı olmadığından dolaşım sorunlarına bağlı olarak renk değişiklikleri, şişlikler ve cilt sorunları yaşanabilir.
Bacak damar tıkanıklığı durumunda görülen yetersiz kan akışı dolayısıyla bacaklarda yara iyileşmesi zorlaşabilir. Ayrıca bacaklarda yaralar oluşabilir. Şiddetli ve tedavi edilmeyen durumlarda, bacak dokularında hasar ve kangren gelişebilir. Yara iyileşme sorunları ve doku hasarı, aynı zamanda bacaklarda enfeksiyon riski artabilir. İleri seviyedeki bacak damar tıkanıklığı vakalarında kalp hastalığı ve inme gibi sistemik sorunların artması söz konusu olabilir.
Bacak damar tıkanıklığının en belirgin şikayeti ağrı olduğundan bacakta ağrı ve his kaybına neden olan pek çok hastalık bacak damar tıkanıklığı ile karışabilir. Bunlar arasında bel fıtığı ve omurga sorunları, kalça ekleminde kireçlenme, psoas tendiniti, derin ven trombozu, siyatik, reynoud sendromu ve buerger hastalığı ilk sıralarda gelir.
Bacak damar tıkanıklığı, belirtileri ve bulguları bakımından başka hastalıklarla karışabilse de; ayırıcı tanı, bir hastalığın belirtilerinin başka benzer hastalıklardan ayrılması ve doğru teşhisi koymak için yapılan değerlendirme sürecidir. Doğru teşhis için doktorlar genellikle hastanın tıbbi geçmişini inceleyerek, fizik muayene yaparak ve gerektiğinde görüntüleme testleri (ultrason, anjiyografi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme) kullanarak ayırıcı tanı yaparlar.
Kalp dışındaki diğer tüm dokulara ve organlara giden arterler periferik arter olarak adlandırılmaktadır. Dolaşım sisteminin en önemli parçası olan damarlar bulundukları yere ve görevlerine göre farklı farklıdır. Atardamar yani arter kalpten pompalanan ve oksijen bakımından zengin kanın vücuttaki tüm dokulara ve organlara taşınmasını sağlayan kan damarlarıdır. Besin ve hormonların vücut içinde dolaşması görevini üstlenen arterlerde görülebilen sağlık sorunlarının başında periferik arter hastalığı gelir. Erken dönemde tedavi edilmezse felç ve kalp krizi gibi ciddi sağlık sorunları oluşması riski vardır.
Periferik arter hastalığı nabız muayenesi, kol-bacak endeksi olarak adlandırılan kol ve bacak tansiyonlarının ölçümüyle hesaplanan değerle kolayca koyulabilir. Muayene sonucu periferik arter hastalığı olduğu düşünüldüğünde renkli Doppler ultrasonografi ve ilaçlı bilgisayarlı tomografiyle tanı kesinleştirildikten sonra tedavi planlaması yapılır. Bacak atardamarlarındaki tıkanıklıklara ilişkin şikayetler arasında yer alan kas ağrısı ve bel fıtığı diğer rahatsızlıklarla karıştırılabilmektedir. Toplardamarlarda yer alan problemler atardamar tıkanıklıklarını maskeleyebilmekte ve mevcut durumun gözden kaçmasına neden olabilmektedir.
Periferik arter hastalığı başlangıç aşamasındayken genellikle hastanın yaşam tarzı alışkanlıklarında değişiklik yapılması ve medikal tedavi uygulanması gündeme gelebilir. İlerlemiş periferik arter hastalığı vakalarında dokularda zarar oluşumunun önlenmesi için girişimsel ya da cerrahi prosedürler uygulanabilir. Anjioplasti ya da stent büyük arterlerde oluşan tıkanıklıklar için tercih edilebilen daha az invaziv bir yöntemdir. Diğer bir yöntem olan bypass ameliyatı kapsamında vücudun farklı bir yerinden alınan toplardamar ya da greft kullanılarak tıkanmaya da darama olan bölümün ilerisine kan akışının olması sağlanır. Endarterektomi kapsamında tıkanıklığa neden olan plak parçası çıkarılarak sorun çözümlenir.
Periferik arter hastalığı tedavi edilmediği durumlarda zaman içerisinde hastalık ilerler. Yetersiz kan akışına bağlı olarak dokularda çok ciddi hasarlar ortaya çıkabilir. Bu da kişinin sağlığını önemsiz yönde etkileyen bir faktör haline gelebilir. Periferik arter hastalığının neden olduğu tıkanıklık sonucunda bacağın kangrenleşmesi söz konusu olabilir. İlerleyen aşamalarda bacağın kesilmesine ya da ampütasyona kadar gidebilen durumu önlemek için uygun tedavi yöntemi belirlenmeli ve vakit geçirmeksizin uygulanmalıdır.
Periferik arter hastalığı olan kişiler eğer sigara kullanım alışkanlıkları varsa sigara kullanımına son vermelidir. Ayrıca tansiyon ve şeker değerleri kontrol altında tutulmalıdır. Aynı şekilde hastalar Akdeniz mutfağı tarzında beslenme programı uygulamalı ve mutlaka düzenli olarak egzersiz yapmalıdır. Periferik arter hastalığı olan kişiler için ideal egzersiz haftada en az 3 gün 30 dakikalık yürüyüşler yapılması olarak kabul edilir. Tüm bunların yanı sıra hastalar tıbbi kontrollerini kesinlikle aksatmamalıdır.
Periferik arter hastalığı ya da koroner arter hastalığından biri sizde varsa, diğeri için yüksek risk altında olduğunuz açıkça ifade edilebilir. Çünkü bu iki hastalık için çakışan risk faktörlerinden bahsedilebilir. Sigara içmek, yüksek kolesterol, obezite, diyabet, ileri yaş, hipertansiyon ve hareketsiz bir yaşam sürdürmek gibi unsurlar hem periferik arter hem koroner arter hastalığı riskini artırır. En yüksek koroner arter hastalığı ve periferik arter hastalığı riski taşıyanlar sigara içen kişiler olmaktadır.
Hayır, tıkanıklık kendi kendine ortadan kalkmaz. Ancak, zaman içerisinde yeni kılcal damarların ortaya çıkmasıyla bacağa giden kan akımının artması söz konusu olabilir. Bunun yanı sıra bacak kasları da, kendilerini azalan kan akımına adapte edebilir. Genel olarak değerlendirildiğinde 2 ila 3 aylık bir süre içerisinde ağrı şikayetinin gerilemeye başladığı görülebilir. Diğer yandan ağrı gerilemiş olsa dahi doktor kontrolleri kesinlikle ihmal edilmemeli ve doktorun gerek tedavi gerek yaşam tarzı değişiklikleri konusundaki kararlarına koşulsuz bir şekilde uyulmalıdır.
Periferik arter tedavisi amacıyla ilk etapta yaşam tarzı alışkanlıklarının optimize edilmesi amaçlanır. Hasta sigara kullanıyorsa sigarayı bırakmalı, kan yağı kontrol altında tutulması ve şeker hastası ise kan şekeri değerleri düzenlenmelidir. Başlangıç aşamasındaki periferik arter hastalığında genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ve medikal tedavi yeterli olur. Kasların oksijeni daha etkin şekilde kullanabilmesi için düzenli egzersiz yapılmalıdır. Düzenli egzersiz aynı zamanda kollateral dolaşımın gelişmesini hızlandırma etkisine de sahiptir.
İlerlemiş periferik arter hastalığında dokularda zarar gelişmesini önlemek için girişimsel ya da cerrahi prosedürler gündeme gelebilir. Bu kapsamda uygulanabilecek yöntemlerden biri anjiyoplastidir. Anjiyoplasti (stent) açık cerrahiye oranla daha az invazivdir. Koldan ya da kasıktan girilir ve atardamar üzerine kateter yerleştirilir. Böylece darlık olan bölgeye balon gönderilir. Balon bölgede birkaç kez şişirilip söndürülür ve damar genişletilir. Genişliği korumak için “stent” olarak adlandırılan küçük bir metal kafes tüp yerleştirilir.
Bypass ameliyatında vücudun farklı yerinden alınan toplardamar ya da sentetik damar (greft) kullanılır. Bu sayede damarın daralma ya da tıkanma olan bölümünün ilerisine kan akışı sağlanır. Endarterektomi yönteminde ise atardamardaki tıkalı bölge üzerine kesi yapılır. Tıkanıklığa neden olan plak parçasının çıkarılmasıyla kan akımı düzeltilebilir.
Periferik arter hastalığının tedavisi; sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları edinilmesi, ilaçla tedavi ve ameliyat olmak üzere üç farklı başlık altında toplanabilir. Uygulanan tedavilerin amacı kalp krizi ve felç riskini azaltmak, kladikasyo belirtilerini hafifletmek ve olası komplikasyonları önlemektir. Uygulanacak tedavi ise hasta özelinde fiziki muayene bulgularına, semptomlara ve risk faktörlerine göre belirlenir.
Periferik arter hastalığı tedavisi, hastalığın ilerleyişini yavaşlatabilir ya da durdurabilir, aynı zamanda olası bir komplikasyon riskini azaltabilir. Periferik arter hastalığı tedavi edilmezse hastalık ilerleyebilir. Yetersiz kan akışı nedeniyle ciddi doku hasarlarıyla karşı karşıya kalınabilir. Hatta ileri düzeydeki periferik arter hastalığı vakalarında ampütasyon gerekliliği dahi söz konusu olabilir.
| Günler | Saatler |
|---|---|
|
Pazartesi |
09:00 - 16:00 |
|
Salı |
09:00 - 16:00 |
|
Çarşamba |
09:00 - 16:00 |
|
Perşembe |
09:00 - 16:00 |
|
Cuma |
09:00 - 16:00 |
|
Cumartesi |
Kapalı |
|
Pazar |
Kapalı |
Periferik Arter Hakkında tüm merak ettiklerinizi doktorumuza sorabilirsiniz.
Annem şeker hastası ve sol bacağındaki damar tıkanmıştı.Özel bi hastaneden kalp ve damar bölümüne acil götürün dediler.Aksi takdirde kangren olma riski vardı.Şansımıza Macit Bey i bulduk.Çok ilgilendi annemle ve ameliyatını kendisi gerçekleştirdi başarılı bir şekilde.Şimdi yogun bakımda kontrol altı nda tutuyor ve her an ilgileniyo annemle.Özel bi hastanede bu kadar ilgi göremezdik sanırım.Şişli Etfal de yogun bakım çalışanlarıda çok ilgili sağolsunlar.Macit Hoca ya sonsuz teşekkürler ve başarılar diliyorum.
doç dr. macit bitargil geçtiğimiz ay bizim hayatımızı kurtardı.
araştırdıkça öğreniyoruz ki kendisi kariyer olarak okuduğu okullardan yaptığı işlere, hep zamanının ilerisinde kalmış birisi, gerçek bir hekim, gerçek bir cerrah, gerçek bir insan, başarıdan başarıya koşmuş hayatı boyunca,
hem annemin hem babamın son zamanlarını yönetmeye çalışmak üzere geçirdiğimiz 10 hastane senesi tecrübesine dayanarak söyleyebilirim ki biz böyle bir hasta yaklaşımı görmedik.