Skleroterapi; uygulama kolaylığı, yüksek başarı oranı, anestezi gerekliliği olmadan poliklinik koşullarında gerçekleştirilebilmesi ve hastanın konforunu sağlayan bir prosedür olması nedeniyle sıklıkla kullanılan bir varis tedavisi yöntemidir.
Skleroterapi tedavisi, özel bir ilaç değişik konsantrasyonlarda kullanılarak uygulanır. Sklerozan ilaç, doğrudan sıvı ilaç olarak kullanılabilir ya da özel yöntemler kullanılıp gazlarla karıştırılarak diş macunu kıvamında bir köpük şeklinde kullanılması tercih edilebilir. Bu konuda karar, uygulanacak varisin yapısı değerlendirilerek doktor tarafından verilir.
Tedavi edilecek damarın yüzeyde görünümüne, çapına ve seyrine göre çıplak gözle uygulama yapılabileceği gibi “Veinlite” olarak adlandırılan ve özel ışık veren ajan yardımıyla da işlem gerçekleştirilebilir. Damar büyütücü özel gözlüklerin kullanılması yoluyla işlemin verimliliğini artırmak mümkündür.
Skleroterapi Varisleri Nasıl Yok Eder?
Skleroterapi tedavisi, damar kapatıcı ilaçlar verilmesi yoluyla varisleri kurutmak amacıyla uygulanır. Uygulama sırasında son derece ince uçlu iğneler kullanılır. Enjekte edilen özel ilaçlar tedavi edilecek damarın iç cidarını bozar ve damarın kapanmasını sağlar. Kapanan damar zaman içerisinde vücut tarafından eritilerek yok edilir.
Skleroterapi tedavisinden optimum fayda sağlanması için en az 2-3 gün boyunca kompresyon uygulanmalıdır. Bu sayede ilaç damarın iç yüzeyi ile doğrudan temas eder ve uygulamanın etkisi artırılır. Ayrıca derin venöz sistemde hasara neden olabilecek geri kaçış riski azaltılır. İşlem sırasında elle kompresyon yapılmakla birlikte uygulamadan sonra tedavisinin etkinliğini artırmak için hastaya varis çorabı giydirilir.
Skleroterapi uygulandıktan hemen sonra hasta yürüyüş yapmalıdır. Böylece kas kitlesi ve hareketin katkısıyla, ilacın damar sistemindeki etkisi artar. Nadir olmakla birlikte olası bir alerjik reaksiyon riskine karşı hasta ilk 15 dakika, tedavi gördüğü hastanede yürüyüş yapmalıdır. Tedavinin uygulandığı gün boyunda hastanın hareket etmesi, yürümesi ve bol sıvı tüketmesi önerilir.
Skleroterapi tedavisinin etkisi ortalama 4 ila 6 haftalık bir süreçte belirgin bir şekilde görülür. Tedavi bölgesindeki varislerin yoğunluğuna bağlı olarak uygulanacak seans sayısı değişiklik gösterebilir. Hastalar skleroterapi seanslarından sonra normal günlük yaşamlarına devam edebilirler. Aşırı efor isteyen spor ve aktivitelere başlamak için ise 3 gün beklenmelidir.
Doktorun belirtmiş olduğu süre boyunca bandaj ya da varis çorabı kullanılmalıdır. Bu sayede tedaviden optimum fayda sağlanması mümkün olabilir. Varisli damarları besleyen daha büyük varisli damarlar olduğu durumlarda tedaviden sonuç alınamaz. Damar kaybolsa dahi kısa süre içerisinde yakındaki bir alanda tekrarlayacağından tedaviden önce, ciltteki varisleri tetikleyecek derinde bir kaynak olup olmadığı ultrasonla incelenmelidir. Eğer derinde bir kaynak varsa öncelikle bu kaynağa yönelik müdahale uygulanmalıdır. Bu sürecin ardından ciltteki kılcal damarlara müdahale etmeye başlanabilir.
Skleroterapi Nasıl Etki Eder?
Skleroterapi tedavisinden sonra uygulama bölgesinde şişlik ve morarma görülmesi olağan bir durum olarak kabul edilir. Ayrıca uygulama bölgesinde hassasiyet gelişebilir. Kurutularak tedavi edilmeye çalışılan damarlar, enjekte edilen ilaca bağlı olarak hücrelerden salınan renk verme özelliğine sahip maddeler dolayısıyla kahverengi bir görünüm alabilirler. Zaman içerisinde vücut bu maddeleri emer ve görüntü kendiliğinden kaybolur.
Bu bulgular tedavi sonrası erken dönemde görülse de tüm bu reaksiyonlar ve gelişim için standart bir süreden bahsedilemez. Hasta özelinde uygulanan tedavinin etkinliğine, oluşan morarma ve lekelenmelerin derecesine, lekelerin ve damarların kaybolma hızına göre kişi özelinde değişiklik olabilir. Skleroterapi tedavisinden yaklaşık 6 ila 12 aya uzayabilen bir sürede kesin sonuçların beklenmesi önerilir.
Varis Nasıl Oluşur?
İnsan vücudunun her bölümünde yer alan dokuların ve organların beslenmesi için atardamarlar temiz kanı getirmeli ve toplardamarlar kirli kanı akciğere göndermelidir. Böylece hücrelerin temiz kandaki oksijeni ve yararlı maddeleri alması, karbondioksit ve toksinleri toplardamar kanıyla uzaklaştırılması sağlanır.
Bacaklardaki kirli kanın yer çekimine zıt bir şekilde yani yukarı doğru akciğere gönderilmesi gerekir. Bu durum bacaklar açısından dezavantajlı bir durum olup venöz yetmezlik ve varisin bacaklarda görülme sıklığı vücudun diğer bölgelerine göre çok daha fazladır.
Bacakların kirli kanı akciğere ulaştırması için vücut iki mekanizmadan faydalanır. Bunların ilki yürüme, koşma gibi aktiviteler sırasında bacak kaslarının toplardamarları pompa gibi sıkıştırması ve kirli kanı yukarı doğru göndermesidir. Toplardamardaki kapakların kanın tek yönlü bir şekilde yukarı akmasını sağlaması ise ikincisidir.
Bacak kasları kasılınca toplardamardaki kapaklar açılarak kanın yukarı doğru gönderilmesini sağlar. Kaslar gevşeyince ise kan geri akma eğilimi gösterir. Bu iki mekanizma uyumlu bir şekilde çalışınca, bacaklardaki kirli kanın kesintili ancak tek yönlü olarak akciğere akması sağlanır.
Bu iki mekanizmadan birinin bozulması halinde bacakta kirli kan birikir. Kramp, şişme, kaşıntı, yanma ve ağrı görülebilir. Bir süre sonra kirli kanın neden olduğu basınç artışı sonucu cilde yakın toplardamalarda şişme ortaya çıkar, varis olarak adlandırılan çıkıntılı damarlar meydana gelir. İlerleyen dönemde, kirli kan birikiminin neden olduğu beslenme bozukluğu dolayısıyla venöz ülser olarak adlandırılan cilt yaraları ortaya çıkabilir.
